Póumounello(-di-lóngui-fueio)
Pulmonaria longifolia
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-dóu-poumoun, Erbo-de-la courado.
Noms en français : Pulmonaire à longues feuilles, Herbe-aux-poumons.
Descripcioun :Aquesto erbo-de-la-courado trachis dins li blachiero e àutri bos fres. Se recounèis à si lòngui fueio d'estiéu tacado, 3 à 10 cop pu longo que larjo, e pourtado pèr un pecou. L'enflourejado èi peréu mai courto que la cambo. La subsp. que resto en Prouvènço, ié dison, cevennensis qu'es uno endemico dóu relarg. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li flour e li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Sèmblo agué li mémi prouprieta que Pulmonaria officinalis, planto cultivado, sarié espetouranto e sudourifico (principe di signaturo - li fueio tacado dounon d'èr à un póumoun).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pulmonaria
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 16 à 19 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 800 m
Aparado : Noun
Remarco : Meno endemico
Febrié à Jun
Liò : Blachiero
- Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropo-Ouèst
Ref. sc. : Pulmonaria longifolia (Bastard) Boreau, 1857
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753